Otwarcie nowej siedziby oddziału wrocławskiego archiwum w Bolesławcu

Przy ul. Bankowej otwarto nową siedzibę oddziału Archiwum Państwowego we Wrocławiu – w Bolesławcu. Nowy budynek zapewnia optymalne warunki dla przechowywania i udostępniania dokumentów historycznych. Stanie się także miejscem wystaw, zajęć edukacyjnych oraz działalności naukowej związanych z historią miasta i regionu.

Oddział wrocławskiego archiwum w Bolesławcu powstał 1 grudnia 2014 r. w miejsce oddziału w Lubaniu, którego infrastruktura okazała się niewystarczająca dla zapewnienia odpowiednich warunków dla przechowywania i udostępniania zbiorów. W 2013 r. rozpoczęto prace remontowo-budowlane w zabytkowym budynku przy ul. Bankowej, przekazanym przez władze samorządowe powiatu bolesławieckiego. Środki na inwestycję w wysokości 2,85 mln zł zapewniło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Mimo, że placówka w Bolesławcu jest najmniejszym spośród oddziałów archiwum wrocławskiego – obok Jeleniej Góry, Kamieńca Ząbkowickiego i Legnicy – to jej zbiory, powstałe na przestrzeni prawie siedmiu stuleci, stanowią niezwykle cenne i unikatowe źródło do historii Górnych Łużyc. Do najcenniejszych należą dokumenty dotyczące Związku Sześciu Miast Łużyckich, losów obywateli polskich przybyłych do powiatu bolesławieckiego z Jugosławii w 1946 r. oraz związane z okresem „pionierskim” zagospodarowania Ziem Zachodnich po II wojnie światowej. Ponadto zasób placówki tworzy dokumentacja wytwarzana w wyniku działalności instytucji samorządowych działających na terenie powiatów: bolesławieckiego, lubańskiego i zgorzeleckiego. Zbiory, szczególnie dawne akta miast i stanu cywilnego, są sukcesywnie digitalizowane i udostępniane online na stronach: www.archeion.net i www.ap.wroc.pl.

Nowa siedziba archiwum posiada powierzchnię magazynową obliczaną na 4,5 km półek, co pozwala placówce na planowe przejmowanie dokumentów z instytucji samorządowych, wymiaru sprawiedliwości i instytucji życia gospodarczego, ale także przekazywanych przez stowarzyszenia i osoby prywatne w postaci spuścizn. Znajduje się tu także czytelnia wyposażona w łącze WiFi oraz duża sala, z zachowanym oryginalnym sklepieniem barokowym, w której będą odbywały się wystawy, konferencje oraz spotkania dla mieszkańców Bolesławca i regionu, w tym zajęcia edukacyjne dla młodzieży. Nowa siedziba umożliwia także lepsze warunki dla współpracy placówki z instytucjami zagranicznymi m.in. z archiwami saksońskimi i czeskimi, wpisując się w działalność naukową i kulturalną Euroregionu Nysa. W najbliższym czasie planowane jest zorganizowanie spotkania w ramach Związku Sześciu Miast Łużyckich.

Uroczystość otwarcia Archiwum w Bolesławcu uświetniła wystawa, na której zaprezentowane zostały najcenniejsze materiały z tamtejszego zasobu, w tym księgi meldunkowe i akta stanu cywilnego, które wzbudzają największe zainteresowanie badaczy. Zobaczyć będzie można było także prawdziwe cymelia: nadanie herbu dla miasta Lubania przez Ferdynanda, król Czech i Węgier 17.XII.1541, Kronikę miasta Lubania, której zapisy odnoszą się do lat 992-1630, Księga zapisów handlowych miasta Zgorzelca z lat 1315-1416, Księgę rachunków kasy miejskiej w Bolesławcu z lat 1766-1768, a także Księgę główną ruchu ludności w Bolesławcu z lat 1945-1946 i wiele innych unikatowych archiwaliów. Wystawa jest udostępniona dla zwiedzających od 20 października br – od poniedziałku do piątku w godz. 9-15, wstęp jest wolny.

Oddział Archiwum w Bolesławcu ułatwia mieszkańcom Bolesławca i całego regionu dostęp do unikatowych źródeł archiwalnych, dając możliwość rozwijania zainteresowań bogatą przeszłością ich rodzinnych stron. Szczególnie młode pokolenie ma szanse poznać wydarzenia, jakie rozgrywały się w minionych stuleciach, ale i w czasach najnowszych.

Inwestycja w Bolesławcu wpisuje się w program unowocześnienia bazy materialnej archiwów państwowych, w ramach którego oddano już do użytku nowoczesne obiekty w Gorzowie Wielkopolskim, Radomiu, Zielonej Górze, Gdańsku i Bielsku Białej. W najbliższych latach powstaną kolejne: w Rzeszowie, Krakowie, Białymstoku.
Tekst: Adam Baniecki – kierownik Oddziału w Bolesławcu
Fotografie: Rafał Klimek/Miggawka