Wznowienia książek o Polskiej Miedzi

W  grudniu 2012 r. z okazji Dnia Górnika ukazały się wznowienia dwóch książek związanych z górnictwem rud miedzi na ziemi bolesławieckiej.  Pierwsza to wydanie drugie, poprawione i uzupełnione książki autorstwa Jana Paździory pt. POLSKA MIEDŹ 1945-2010 ss. 240 – Wydawnictwo Proart Bolesławiec 2012 r.

Autor dokonuje w niej periodyzacji historii Polskiej Miedzi na trzy okresy:

Pierwszy, to historia Starego Zagłębia Miedziowego zlokalizowanego w powiatach bolesławieckim i złotoryjskim, którego budowę rozpoczęto w listopadzie 1938 r. przez niemiecką firmę Berg und Hütten Aktiengesellschaft i przerwaną w wyniku działań wojennych w 1944 r. Okres po roku 1945 to początek tworzenia polskiej miedzi przez powołanych pełnomocników rządowych w celu zabezpieczenia istniejącego majątku. Następnie opisano funkcjonowanie Ekspozytury Górniczej ZZMN w Bolesławcu, aż do powołania w grudniu 1949 r. jednostek gospodarki uspołecznionej tj. ZG „Konrad” w budowie, ZG „Lena” w budowie oraz ZG-H „Wizów”. W późniejszym okresie utworzono Hutę Miedzi „Legnica” (1951 r.), ZG „Nowy Kościół” (1952 r.) i ZG „Lubichów” (1956 r.). Następnie przedstawiono historię górnictwa w Starym Zagłębiu, systemy eksploatacji rudy miedzi, postęp techniczno-organizacyjny oraz dwie katastrofy wodne w kopalni „Konrad”.

Drugi okres, to geneza LGOM, odkrycie wielkiej polskiej miedzi przez inż. Jana Wyżykowskiego i budowa nowych Zakładów Górniczych: „Lubin”, „Polkowice”, „Rudna” i „Sieroszowice” oraz nowych Hut Miedzi: „Głogów” i „Cedynia”. Następnie ukazano ewolucję przekształcania pierwszego podmiotu w Nowym Zagłębiu Miedziowym – Zakładów Górniczych „Lubin” w budowie (1960 r.), w KGHM w budowie (1961 r.) w Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi (1969 r.), aż do uzyskania formy koncernu miedziowego z wyodrębnionym Zarządem w lipcu 1970 r. W okresie budowy LGOM powstaje 12 zakładów zaplecza produkcji pomocniczej i naukowo-badawczej. Taki stan przetrwał do września 1991 r.

Trzeci okres, to przekształcenie KGHM z przedsiębiorstwa państwowego w Jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa pod nazwą KGHM Polska Miedź SA i zarejestrowaną w Sądzie w dniu 12 września 1991 r. W tym fragmencie opisano proces przekształceń własnościowych i strukturalnych zakładów zaplecza poprzez działanie Funduszy Inwestycji Kapitałowych jak Dolnośląska Spółka Inwestycyjna SA i KGHM Metale SA oraz wyodrębnienie z ciągu technologicznego kopalń Oddziałów: Zakłady Wzbogacania Rud i Zakładu Hydro-technicznego oraz z kopalń i hut Działów Kontroli Jakości i utworzenie Centrum Badań Jakości Spółka z o.o.. W wyniku tych działań wytworzył się Holding Miedziowy i Grupa Kapitałowa KGHM Polska Miedź S.A.

Ostatni fragment mający charakter suplementu (dokumentacji) zawiera kalendarium ważniejszych wydarzeń w historii Polskiej Miedzi, zestawienie kadry kierowniczej oraz dokumentację wydobycia i produkcji wybranych asortymentów, schematy organizacyjne oraz przypomnienie zasłużonych pracowników w ustępie zatytułowanym „Kadry decydują o wszystkim”. Synteza działalności kończy się czterema biogramami głównych twórców KGHM z okazji Jubileuszu 50-lecia, a także 113 biogramami pionierów, budowniczych i kadry kierowniczej Polskiej Miedzi.

Pierwsze wydanie opracowania pt. „POLSKA MIEDŹ 1945-2010” zostało pozytywnie ocenione przez środowisko miedziowców, wymownym przykładem może być recenzja prof. Konrada Wanielisty opublikowana w Roczniku bolesławieckim – 2011 r. Po lekturze książki było wiele sugestii w sprawie II wydania książki, jednocześnie padło kilka propozycji w sprawie uzupełnienia treści czy zamieszczenia dodatkowych biogramów. Dlatego nowe wydanie zawiera zapis „wydanie II poprawione i uzupełnione“ co znajduje wyraz w następujących fragmentach:

1. dokonano kilku poprawek typu korektorskiego i nielicznych aktualizacji w biogramach dotyczących głównie wydarzeń losowych,

2. w zakończeniu części opisowej wymieniono jednostki gospodarki uspołecznionej, które były wiodącymi podmiotami w realizacji budownictwa wielkiej Polskiej Miedzi w zakresie górnictwa, hutnictwa i budownictwa infrastruktury powierzchniowej,

3. dopisano dodatkowo dziesięć biogramów w tym czterech przedstawicieli hutnictwa, trzech górnictwa, jednego geologa, jednego przedstawiciela nauki oraz jednego pioniera Polskiej Miedzi.

4. w posłowiu nadmieniono o zmianach kadrowych w zarządzaniu Polską Miedzią, w interwale pomiędzy I a II wydaniem książki.

Druga wznowiona pozycja to nowe wydanie książki pt. „Tadeusz Zastawnik – człowiek Polskiej Miedzi – 13 pierwszych lat z historii KGHM” ss. 286 w opracowaniu Barbary Folty, wydanej nakładem KGHM Polska Miedź S.A. Wydawca Folta, Lubin-Wrocław 2012 r.

Drugie wydanie książki „Tadeusz Zastawnik – człowiek Polskiej Miedzi” rozszerzone zostało o fragmenty pracy doktorskiej Barbary Folty, napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Wojciecha Wrzesińskiego i obronionej w lipcu 2012 r. w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego pt. „Tadeusz Zastawnik – twórca kombinatu i pionierzy Polskiej Miedzi, Stare Zagłębie Miedziowe i trzynaście pierwszych lat z historii KGHM”.

Informacja nadesłana przez Jana Paździorę.