Jazłowiec – ukr. Язловець
Jest to jedna z najstarszych osad polskich na Podolu. Własność Buczackich (którzy po osiedleniu się w Jazłowcu przyjęli nazwisko Jazłowieckich), Radziwiłłów i Koniecpolskich.
W miasteczku do chwili obecnej znajduje się klasztor Sióstr Niepokalanek (założony w 1863 przez przybyłą z Rzymu bł. Marcelinę Darowską). Wcześniej, do końca XVIII wieku był to pałac rodowy Poniatowskich (spędził w nim swoje młodzieńcze lata Stanisław August Poniatowski. Obok klasztoru utworzony został zakład naukowo-wychowawczy. W jazłowieckim kościele św. Anny swą pierwszą mszę odprawił w 1894 Adam Stefan Sapieha, późniejszy kardynał. Od 1883 do 1946 w kaplicy sióstr niepokalanej znajdował się słynący łaskami posąg Matki Bożej Jazłowieckiej z białego marmuru. W grudniu 1918 klasztor w Jazłowcu został zajęty przez wojska ukraińskie i zamieniony na więzienie dla internowanych Polaków. W lecie 1919 w wąwozach w pobliżu Jazłowca odbyła się trzydniowa, zwycięska bitwa 14 Pułku Ułanów (utworzonego w Rosji z Polaków służących w armii carskiej) z wojskami ukraińskimi. Od dnia zwycięstwa – 11 lipca 1919 pułk ten przyjął nazwę Ułanów Jazłowieckich. W okresie II Rzeczypospolitej (1920 – 1939) zakład naukowo wychowawczy obejmował gimnazjum i liceum ogólnokształcące oraz seminarium gospodarcze wraz z internatem. W grudniu 1943 banderowcy dokonali napadu na miejscowość. W czasie torturowania księdza dra Andrzeja Krasickiego usiłowali zmusić go do ujawnienia nazwisk osób ukrywających Żydów, czyli zdradzenia tajemnicy spowiedzi. Ksiądz milczał, został przez bandę UPA porwany i gdzieś w nieznanym miejscu zamordowany. W 1946 mieszkający w Jazłowcu Polacy oraz siostry niepokalanki zostali wysiedleni na zachód. Siostry przewiozły koronowany w 1939 posąg Pani Jazłowieckiej do Szymanowa. Od 1999 w kaplicy istnieje sanktuarium bł Marceliny Darowskiej, znajduje się tu też wierna kopia posągu Pani Jazłowieckiej.
(wikipedia)